(229) Oorlogsherinneringen – 11

Dit jaar vieren we 70 jaar bevrijding. We blikken terug op de Tweede Wereldoorlog met herinneringen van Dik van de Merwe, geboren in 1932, Hoofdstraat 26 op ’t Zand.

Vandaag de laatste aflevering over deze oorlog, een van de zwartste perioden uit onze geschiedenis.

‘Op de dag van de Duitse capitulatie, op 5 mei 1945, ‘s morgens om 8.00 uur, wilden we dit vieren met pannenkoeken van haver. Het was een restant haver waar, om de een of andere reden, de blezen (dat zijn de harde, scherpe schutblaadjes) niet van te scheiden waren. Het resultaat was niet erg succesvol want, om een darmperforatie te voorkomen, waren we genoodzaakt de hele boel met lede ogen in de vuilnisbak te laten verdwijnen.

Gelukkig kwamen er na enige dagen grote blikken Welfare-biscuits beschikbaar, waarvan voornamelijk op grote schaal pap werd gekookt. De geijkte vraag was dan ook: “Wat eten we vandaag?” Waarop het antwoord steevast was: “Kakenpap”. Toen er weer aardappelen, groenten en vlees beschikbaar kwamen heeft het weken geduurd voordat onze darmen deze luxe weer konden verdragen. De lang verbeide maaltijden werden overschaduwd door hardnekkige diarree.

Toen pas drong het in volle omvang tot ons door hoe dramatisch de toestand was geweest. Honderdduizenden mensen leden aan hongeroedeem.

22.000 mensen stierven de hongerdood.

Een paar dagen later kwamen de eerste “Tommies”, zoals de Engelse en Canadese bevrijders liefkozend werden genoemd, in Papendrecht. Ze werden onder andere ondergebracht in de vliegtuigenfabriek “Aviolanda”. Nu kon het feesten beginnen.

De oorlog kostte echter 240.000 Nederlanders op de een of andere manier het leven. We zijn al die mensen die ons uiteindelijk van de Duitse bezetting verlosten ongelofelijk veel dank verschuldigd’ (slot).

Daar sluiten wij ons graag bij aan. Met dank aan Dik voor zijn oorlogsherinneringen, waarvan we een deel hebben geplaatst. Het complete boek met zijn herinneringen ligt ter inzage in Museum Dorpsbehoud tijdens openingsuren.

In het archief van Dorpsbehoud zijn veel foto’s van de oorlog maar ook van de bevrijdingsoptocht van 1945, zoals de foto van vandaag.

De tekst ‘Wel gebogen maar niet gebroken’ was een blijk van optimisme, de wil om de draad weer op te pakken.

We zijn nu 70 jaar verder en er is in ons land nog genoeg voor verbetering vatbaar. Maar het kan geen kwaad – zeker voor de na de oorlog geboren generaties, waar ondergetekende overigens ook toe behoort – op andere dagen dan Bevrijdingsdag te beseffen dat leven in een vrij land heel bijzonder is.

Foto: Bevrijdingsoptocht 1945: ‘Wel gebogen, maar niet gebroken’. Piet van Hemert Azn., Piet van Hemert Wzn, Bets van Wijngaarden-Redelijkheid, Marie van Hemert-de Bruin, Riek van Hemert-van der Plaat, Heleen van Wijngaarden, Wout van Hemert. Op de bok Cor van Wijngaarden.