(220) Oorlogsherinneringen – 2

Dit jaar vieren we 70 jaar bevrijding. We gaan terug naar begin mei 1940 met herinneringen van Dik van de Merwe, geboren in 1932, Hoofdstraat 26 op ’t Zand.

‘Het Nederlandse afweergeschut was voortdurend actief om te trachten zoveel mogelijk Duitse vliegtuigen neer te halen. Kenmerkend waren de ronde donkere wolkjes die in de lucht te zien waren als de granaten uit elkaar ploften.

Inmiddels groeven Nederlandse militairen (geholpen door buurtbewoners) zich in op de hoog gelegen Merwedesingel om een  overtocht via de rivier De Merwede van de in Dordrecht gelande parachutisten af te weren.

Te midden van de bestaande verwarring meerden er aan de Merwedesingel op 11 mei kolenschepen aan met ongeveer 4000 vluchtelingen uit het gedeelte van De Betuwe dat onder water zou worden gezet om de Duitse intocht tegen te gaan.

De familie Houtkamp uit Appeltern werd bij ons in huis ondergebracht. Ze waren hals over kop vertrokken en hadden nauwelijks iets mee kunnen nemen. De familie had in Appeltern een goed lopende slagerij, die ze zonder meer hadden moeten achterlaten. De man stond te huilen voor onze deur.

Naast de vluchtelingen uit De Betuwe werden er ook nog eens ongeveer 4000 Nederlandse militairen in Papendrecht ondergebracht, zodat bijna alle gezinnen mensen ingekwartierd kregen. Wij kregen twee soldaten uit Pijnacker in huis.

Bovendien sliepen de kinderen van de buren, Woutje en Nol Beunis, ‘s nachts bij ons. Zij sliepen met ons in de huiskamer op de vloer.

Mijn vader was gedurende die dagen voornamelijk afwezig. Hij was lid van de vrijwillige brandweer van Aviolanda en moest present zijn in de garage van melkrijder P. Besemer op de hoek Dijkstraat - Middenstraat van Het Zand. De brandspuit was in deze garage ondergebracht.

Vanuit diezelfde garage werden ook ingegraven soldaten aan de Merwedesingel bevoorraad met proviand. Op verzoek van de Militaire Commandant ter plaatse hielp mijn vader met het uitdelen van broodjes en dergelijke.

Sommige van de verschanste militairen waren zo bang dat ze de broodjes niet aan durfden pakken. De commandant gaf mijn vader dan een wenk om door te lopen, al mopperend: “Dan krijgen ze niks ook!”

Doordat we direct achter het front woonden, werden er plannen gemaakt om de bewoners van Het Zand te evacueren, omdat de aanval op Papendrecht op dinsdag 14 mei vanuit Dordrecht werd verwacht. Het zag er dus naar uit dat we nu zelf - met onze evacués - richting Oud Alblas zouden moeten uitwijken. Verslagen zochten we onze belangrijkste spullen bij elkaar. Tot overmaat van ramp moest mijn vader op zijn post bij de brandweer blijven’. (wordt vervolgd).

Foto: Begin mei 1940 werd een verdedigingslinie gegraven aan de Merwedesingel omdat de aanval op Papendrecht op 14 mei vanuit Dordrecht werd verwacht.