(164) De geschiedenis van Jim Keeffe herleeft - 3

James H. (Jim) Keeffe III, schrijver van het boek ‘Two gold coins and a prayer’ over de oorlogservaringen van zijn vader, toenmalig bommenwerperpiloot  James H. Keeffe Jr., was een van de sprekers tijdens de 4 mei herdenking in de Grote Kerk van Papendrecht.

Toegezegd was, dat zijn Engelse toespraak in het Nederlands zou volgen in het Papendrechts Nieuwsblad. Onderstaand een beknopte weergave.

Jim bracht de hartelijke groeten over van zijn vader, wiens gezondheid reizen niet meer toestond, maar die in gedachten bij ons In Papendrecht was.

Jim beschreef wat er gebeurde nadat zijn vader op 8 maart 1944 hier landde en door de families Korteland, Verdoorn en Veth was geholpen. Marinus Veth en Johan Verdoorn, brachten zijn vader naar Dordrecht. Een paar dagen later kwam Marinus terug met Samuel Esmeijer. Ze brachten hem per fiets naar Rotterdam, waar hij 4,5 maand bij verschillende Nederlandse families doorbracht.

James Keeffe beschouwde zijn tijd in Holland als het grootste avontuur uit zijn hele leven, ondanks het gevaar, niet alleen voor hem maar ook voor de Nederlanders. Tijdens een ontsnappingspoging in België (hij wilde naar Engeland HMvW) is hij door een Belgische verrader aangegeven, door de Duitsers gevangen genomen en kwam in een krijgsgevangenkamp terecht. Hij en zijn medegevangenen werden geëvacueerd naar Munchen, waar ze in april 1945 zijn bevrijd.

Toen hij na nog wat avonturen in Duitsland en Frankrijk thuiskwam was hij 22 jaar. Hij ging bij de Amerikaanse Luchtmacht werken en maakte daar carrière. In die tijd trouwde hij, het echtpaar kreeg zes kinderen, drie jongens en drie meisjes. Als militaire familie werd er vaak verhuisd. Een van de broers is in Wiesbaden (Duitsland) geboren, Jim in Japan, de andere broers en zusters in verschillende Amerikaanse staten.

Jim’s vader maakte verschillende reizen naar Nederland om uit te vinden hoe het met de families was die hem hebben geholpen. Hij kwam erachter hoe zij allemaal heetten, welke opofferingen zij zich hadden getroost, welke mensen waren vermoord en wie het hadden overleefd. Er ontstond een bijzondere vriendschap met mensen uit dit dorp, ze wisselden brieven uit. Die brieven zijn allemaal bewaard.

Vaak vroegen de kinderen: ‘Pa, wanneer ga je je verhaal nou eens opschrijven?’ ‘Dat komt nog wel een keer’ zei hij altijd. Toen hij 79 jaar oud was, besloot Jim zijn vader ‘spreekwoordelijk’ aan zijn oor te trekken en tegen hem te zeggen: We gaan het nu doen, want wij moeten weten, wat je in de oorlog hebt meegemaakt.

De bedoeling was zijn verhaal alleen voor de familie vast te leggen. Maar uiteindelijk besloot Jim, dat hij iedereen wilde vertellen over de Nederlanders, hun opofferingen, de hel waar ze doorheen gingen en hoe zij met gevaar voor eigen leven en dat van hun families zorgden voor honderden mensen als Jim’s vader. Zonder die hulp zouden de kinderen Keeffe misschien nooit geboren zijn.

Eerder deze 4e mei had hij het monument bij Heinenoord (het Moeder monument HMvW) bezocht om Dokter Jappe Alberts en 19 andere mensen te herdenken, die op die plek gefusilleerd zijn. Dokter Alberts was een van de Nederlanders die zijn vader  onderdak bood in Rotterdam. Nadat Jim’s vader daar vertrokken was, werd de familie Alberts opgepakt, evenals de Joodse familie die zij op de zolder van hun huis verborgen hadden gehouden. Dokter Alberts kwam in de gevangenis terecht, werd door de Duitsers meegenomen naar Heinenoord en daar  vermoord.

De Joodse familie had een 8-jarig dochtertje. Twee jaar geleden toen Jim’s boek uitkwam, kreeg hij een email van een mevrouw die schreef dat zij het Joodse meisje was dat op de zolder van dat Rotterdamse huis verborgen was. Mevrouw Helène Cohen-Berman, inmiddels 77 jaar oud, was op dat moment in Chicago. Ze reisde door naar Seattle om Jim’s vader te ontmoeten, een bijzonder emotioneel weerzien. Haar dochters Lili en Babette (ook aanwezig in de kerk) hadden Jim vergezeld naar het monument van Heinenoord om respect te betuigen aan dokter Alberts.

Jim stelde vast dat er wederzijds dankbaarheid en waardering is. Hij bedankte voor het welkom dat hem ten deel is gevallen, voor de kans iedereen te ontmoeten en ervaringen te delen.

(N.B.:De volledige vertaalde toespraak is in te zien in Museum Dorpsbehoud).

Voor Jim volgden nog diverse ontroerende ontmoetingen met Papendrechtse families, waaronder die van Johan en Willem Verdoorn en van Marinus Veth in Museum Dorpsbehoud en daarna met die van Johannes Korteland. Jim is inmiddels met veel mooie herinneringen en aandenkens terug in Seattle.

Foto: Jim sprak in Museum Dorpsbehoud o.a. met Cees Veth en Marja v.d.Graaf-Veth over hun oom Marinus Veth en door de familie Veth bewaarde documenten. De schrijver gaf hen zijn boek. (Foto: Lili Pasteur).